Om deze hulp vorm te geven maken we gebruik van de
volgende vijf stappen.
1. Focus op het proces
2. Focus op inspanning
3. Focus op groei
4. Focus op leren
5. Focus op het leren van fouten
1. Focus op het proces
|
Maak punten en resultaten minder belangrijk en richt je
op het proces dat het kind doormaakt. Prijs doorzettingsvermogen, de aanpak van
de leerling en zijn inzet. ‘Jammer dat je niet tevreden bent met die 6 voor dat
vak op je rapport. Want kijk eens: je hebt een “goed” voor inzet! Ik ben
hartstikke trots op je!’ Vraag de leerling regelmatig wat hij/zij geleerd
heeft en laat hem/haar vertellen hoe hij/zij dat voor elkaar heeft gekregen.
|
2. Focus op inspanning
|
Maak de leerling duidelijk dat het er niet om gaat de
beste, de snelste of de slimste te zijn, maar dat het gaat om de inspanning
die je levert om iets te bereiken. Richt je complimenten op hard werken en oefenen: ‘Als je net zo hard blijft oefenen
als vandaag, dan zul je zien dat je dit muziekstuk steeds beter gaat spelen!’
Zorg ervoor dat de leerling op school lesstof krijgt die is afgestemd op zijn
niveau, zodat hij dagelijks kan ervaren dat het leveren van inspanningen
noodzakelijk is om verder te komen. Vertel waar jijzelf moeite voor hebt moeten
doen en wat je daarmee hebt bereikt.
|
3. Focus op groei
|
Laat de leerling zien dat je gelooft in de
groeimogelijkheden van talenten en intelligentie en laat de leerling zijn
eigen groei ervaren: ‘Jammer dat je de toets niet hebt gehaald, maar kijk
eens: vorige keer had je er 8 goed en nu 15! Zie je hoe je vooruit bent
gegaan door extra hard te oefenen?’ Zorg dat de leerling zich niet vergelijkt
met anderen, maar zich richt op het verbeteren van zichzelf en het behalen
van zijn eigen doelen. En natuurlijk: ‘vier’ iedere vooruitgang die het kind
boekt door hard te werken.
|
4. Focus op leren
|
Sta model voor ‘een leven lang leren’ en vertel de
leerling hoe je jezelf steeds bent blijven ontwikkelen.
Geef de leerling mogelijkheden om nieuwe dingen te
leren, zonder dat hij/zij het gevoel heeft direct de beste te moeten zijn.
Geef de leerling inzicht in de vaardigheden die hij/zij nog moet ontwikkelen
(bijvoorbeeld zich concentreren of hulp durven vragen) en help hem/haar bij
het aanleren hiervan.
|
5. Focus op het leren van fouten
|
Maak van fouten leermomenten. Laat de leerling zien dat
ook jij geregeld fouten maakt en vertel wat je ervan hebt geleerd. Geef de
leerling de kans om fouten te maken, dus ruim niet alle obstakels voor hem
uit de weg. Help de leerling van een fout een leermoment te maken. Zoek samen
op welke fouten de held (sporter, popster e.d.) van de leerling heeft gemaakt
in zijn of haar carrière en ontdek hoe hij of zij daar beter van geworden is.
|
Natuurlijk kun je een leerling ook inzicht geven in de
mindsettheorie van Carol Dweck. Vertel hem/haar op een begrijpelijke manier over de vaste
en de groeimindset en de gevolgen daarvan. Je kunt hierbij gebruikmaken van de
fictieve personages. Een fictieve personage heeft een vaste mindset en ziet overal
problemen. De andere fictieve personage zet deze problemen om in kansen.
Bespreek allerlei situaties met de leerling en laat hem verwoorden hoe ‘fixed mindset’
personage erop zou reageren en vooral: wat ‘growth mindset’ personage zou zeggen
en doen. De leerling oefent zo het denken vanuit een groeimindset.
