donderdag 21 mei 2020

Coaching stijlen

In deze tekst bespreken we de vier stijlen van coachen. Hier volgt een beschrijving van de vier coaching stijlen. Elke stijl kent eigen technieken en interventies

Vier stijlen van coachen

Socratisch coachen

Bij Socratisch coachen worden veel vragen gesteld. Goede vragen dwingen tot nadenken over het eigen gedrag. En vooral ook verantwoordelijkheid nemen voor eigen houding en gedrag. Vragen en nog eens vragen dus.

Socrates vraagt aan iemand die loopt te zoeken: "Waar zoek je naar?" Zegt de zoeker: "Dat weet ik juist niet."
Antwoordt Socrates: "Hoe weet je dan wanneer je het hebt gevonden?"

Vragen, die iemand laten nadenken over de eigen rol, zijn bijvoorbeeld:

- Wat heb je de afgelopen periode zelf gedaan om je doel te realiseren?
- Wat was het meest effectief in je aanpak? Wat het minst?
- Heb je een idee van de effecten van je gedrag op anderen?
- Welke mogelijkheden zie je om je doelen alsnog te realiseren?
- Welke acties heb je voor ogen?

Goede vragen kunnen stellen is ongetwijfeld een belangrijk element van coachen. Het staat bekend als socratisch coachen. Het dwingt de ander tot nadenken over het eigen gedrag. En vooral ook verantwoordelijkheid te nemen voor het eigen gedrag. Het wordt dan een milde vorm van confrontatie of provocatie. Vragen staat vrij!

Provocatief coachen

Bij provocatief coachen handel men met de overtuiging: je moet mensen soms pijn doen om meer pijn te voorkomen. Zachte heelmeesters maken namelijk stinkende wonden.

Provocatie leidt tot motivatie voor verandering!

Bij Provocatief coachen gaat het om de vraag hoe ver je kan gaan met steviger vormen van confrontatie is in discussie. Je komt dan op het terrein van provocatief coachen. Stevige persoonlijke feedback hoort daar bij. Maar disciplineren en stevig corrigeren?

In de vragen zie je ook de wissel die de coach moet nemen. Gaat hij door met wat iemand moeilijk vindt of gaat de coach verder met datgene wat ondanks alles nog effectief bleek.

Oplossingsgericht coachen

Bij Oplossingsgericht coachen is de coach niet gericht op problemen maar vooral op: ‘Wat werkt wel, wat heeft gewerkt, wat werkt elders?’

Oplossingsgericht coachen betekent een bewuste keuze om niet te veel in te gaan op problemen.

Met de volgende vragen wordt aan de gang gegaan:
- Wat gaf nog enig vertrouwen en
- was er een moment dat het goed ging?

Prestatiegericht coachen

Prestatiegericht coachen is gericht op iemands bijdrage aan verbetering van prestaties en resultaten.

In veel organisaties is de prestatiegerichtheid van medewerkers een belangrijk vraagstuk. In deze organisaties werkt men met targets en prestatie-indicatoren. En als dat niet lukt dan worden de betrokkenen erop aangesproken. En dan? Meer toezicht? Stevig onderhanden nemen? Meer indicatoren?

Zolang medewerkers niet zelf de eigen verantwoordelijkheid voor resultaatverbetering oppakken blijft het misgaan. Als dat het geval is moet er over gepraat worden. Maar wel op een bepaalde manier. Het betreft een managementstijl die zo’n gesprek ondersteunt. We noemen die stijl ‘prestatiegericht coachen’. Bij die coaching stijl staan steeds twee vragen centraal:

- Hoe draagt de medewerker bij aan de resultaten? Hoe zou dat beter kunnen?
- Is er persoonlijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid voor resultaten? Hoe dit versterken?