Emotionele intelligentie, gemeten met de index EQ, is een aanvulling van het traditionele IQ. Het IQ meet een reeks min of meer samenhangende intellectuele vaardigheden. Het begrip EQ werd in 1990 voor het eerst genoemd in een wetenschappelijk artikel van Salovey en Mayer, maar sloeg niet onmiddellijk aan. Dat veranderde in 1995 toen het gelijknamige boek van de Amerikaanse psycholoog Daniel Goleman verscheen.
Succes in je leven
In zijn boek Emotionele intelligentie zegt Goleman dat emotionele intelligentie aan te leren is en dat controle over emoties bepalend is voor je succes in je leven.
Succes in het leven wordt volgens Goleman niet bepaald door intellectuele, maar door emotionele kwaliteiten. Emotionele capaciteiten zijn echter niet onder één noemer te brengen. Elk mens heeft een profiel van zwakke en sterke kanten. Voor Goleman bestaat emotionele intelligentie vooral uit het controleren van gevoelens. Wat heeft een mens immers aan intellectuele vaardigheden als hij wordt geplaagd door faalangst, depressies of driftbuien.
De hedendaagse mens kan emotionele intelligentie goed gebruiken. Goleman heeft het boek geschreven omdat uit onderzoek bleek dat emotionele intelligentie valt te leren. Er is een neurologische kans om kinderen een betere emotionele opvoeding te geven. Het deel van de hersenen dat emoties regelt, is pas volgroeid als iemand een jaar of vijftien, zestien is. Daarom moeten we in het onderwijs op een systematischer manier met emoties omgaan.
Op Amerikaanse scholen bestaan al lessen in self science (zelfwetenschap). In deze lessen leren kinderen om samen te werken, nee te zeggen tegen ongewenste intimiteiten, om ruzies uitpraten en om te gaan met een kind dat uit de groep valt.
Maar Goleman erkent dat deze aanpak grenzen kent. Structurele en economische problemen kun je niet oplossen door psychologische training. Maar je kunt sommige kinderen wel betere kansen geven, zegt hij.
https://www.youtube.com/watch?v=7uQs1NxluKE
Five components of emotional intelligence
Etiket opplakken
Goleman is wel kritisch over het testen van kinderen, om hun individuele behoefte aan hulp vast te stellen. Ik ben daar niet zo gek op, omdat je kinderen een etiket opplakt, zegt hij.
Bij een experiment werd tegen leraren gezegd dat ze op bepaalde kinderen moesten letten, omdat die bij een test als intellectueel veelbelovend uit de bus waren gekomen. De prestaties van die leerlingen gingen daarna aanzienlijk omhoog. Alleen was er nooit een test geweest. Het etiket veelbelovend werkte als een voorspelling die zichzelf waarmaakte. Daarom is het ook heel riskant als kinderen als een probleemgeval naar school gaan.
Schuimpjestest
Daarbij wordt een vierjarig kind twee schuimpjes beloofd als het kan wachten tot iemand terug is van een boodschap. Als het geen geduld heeft, krijgt het één schuimpje, maar dat mag het wel meteen hebben. De kinderen die hun impulsen wisten te beheersen, deden het tien jaar later aanzienlijk beter op school. Volgens Amerikaans onderzoek was deze proeve van emotionele intelligentie een betrouwbaarder voorspeller dan een test op intellectuele vaardigheden.