Samenwerking binnen een team - Patrick Lencioni

Patrick Lencioni is een Amerikaanse managementconsultant en auteur. Patrick Lencioni beschrijft in zijn boek 'De vijf frustraties van teamwork' de essentie van de samenwerking in een team. 

Volgens Patrick Lencioni manifesteren zich vijf grote frustraties waarmee teamleden worstelen, frustraties die de samenwerking saboteren:

1 - gebrek aan vertrouwen,

2 - voor confrontatie,

3 - aan betrokkenheid,

4 - van verantwoordelijkheid en

5 - resultaatgericht werken.

“Great teams do not hold back with one another. They are unafraid to air their dirty laundry. They admit their mistakes, their weaknesses, and their concerns without fear of reprisal.” 

De verleiding	Teamwork	De uitdaging
5 - voor eigen target gaan 4 - populair willen zijn 3 - aan eigen zekerheid vasthouden 2 - harmonie zoeken 1 – onkwetsbaar willen zijn	5 - gezamenlijk resultaat 4 - verantwoordelijkheid 3 - betrokkenheid 2 - confrontatie 1 – vertrouwen	5 - concentreren op het gezamenlijk resultaat 4 - elkaar ter  verantwoording roepen 3 - steunen en opvolgen van besluiten 2 - aangaan van confrontaties 1 - onthullen

De verschillende fases

Bij de verschillende fases van teamwork-model van Lencioni staat een samenvatting over wat bevorderend is voor de teamontwikkeling en welke rol de teamleden en de teamleider dan spelen binnen het team:

1 – Vertrouwen

In een team waarin vertrouwen heerst, zullen de teamleden meestal: - hun zwakheden en fouten toegeven. - hulp durven te vragen. - vragen en inbreng van anderen accepteren op het terrein waarvoor ze zelf verantwoordelijk zijn. - elkaar het voordeel van de twijfel gunnen voordat ze tot een negatieve gevolgtrekking komen. - risico’s nemen bij het aanbieden van feedback en hulp. - de vaardigheden en ervaringen van anderen waarderen en benutten. - tijd en energie steken in belangrijke zaken, niet in politieke spelletjes. - verontschuldigingen aanbieden en accepteren en dit zonder aarzelen. - uitzien naar vergaderingen en andere gelegenheden om als groep te kunnen optreden.

De rol van de teamleider m.b.t. het aspect vertrouwen: Om het vertrouwen van een groep te bevorderen, kan een teamleider bijvoorbeeld stimuleren dat men beter met elkaar kennis maakt. Dit kan door in een groepsgesprek elk teamlid zijn/haar persoonlijke geschiedenis te vertellen. Door gemakkelijke en onschuldige informatie krijgen teamleden al een band met elkaar, waardoor er meer empathie en wederzijds begrip ontstaat.

2 – Confrontaties
In een team waar teamleden de confrontatie aangaan:             - wordt levendig en boeiend vergaderd. - worden de ideeën van alle teamleden aangeboord en profiteert iedereen daarvan. - worden echte problemen snel opgelost. - zijn de politieke activiteiten beperkt. - worden kritieke onderwerpen op tafel gelegd.	De rol van de teamleider bij confrontaties: Bij conflicten moet de groepsleider zich terughoudend opstellen. Oplossingen zouden de kans moeten krijgen om op een natuurlijke wijze te ontstaan. Probeer verder te herkennen wanneer iemand zich onprettig voelt bij het ontstaan van een conflict en herinner hem/haar eraan dat het conflict noodzakelijk is om door te groeien.

  

3 – Betrokkenheid

Een team dat als eenheid optreedt, zullen de teamleden meestal:    - Schept duidelijkheid over de richting en prioriteiten. - Verenigt het hele team rond gemeenschappelijke doelstellingen. - Ontwikkelt het vermogen om van fouten te leren - Profiteert van kansen voordat de concurrentie dat doet. - Handelt zonder aarzeling. - Verandert zonder aarzeling of schuldgevoelens van richting.

De rol van de teamleider bij het aspect betrokkenheid: De groepsleider moet vertrouwen op het team en zich gemakkelijk voelen bij het vooruitzicht dat het team een besluit neemt dat uiteindelijk verkeerd kan zijn. Daarnaast kan het goed werken om aan het eind van een vergadering een besluitenlijst te noteren. Hierdoor krijgen de teamleden direct zwart op wit te zien waartoe zij besluiten en waarvoor hun betrokkenheid wordt verwacht. Dit kan onduidelijkheid voorkomen.

4 – Verantwoordelijkheid

In een team dat elkaar aanspreekt zullen de teamleden meestal: - er voor zorgen dat collega’s die slecht presteren zich aangespoord voelen beter hun best te doen. - potentiële problemen snel signaleren door zonder aarzelen de benadering van en collega ter discussie te stelen. - bevorderen dat collega’s die dezelfde hoge maatstaven aanleggen elkaar respecteren. - buitensporige bureaucratie vermijden i.v.m. prestatiemanagement en corrigerende maatregelen.

De rol van de teamleider m.b.t. het aanspreken op verantwoordelijkheden: Als groepsleider moet je stimuleren dat iedereen zijn eigen verantwoordelijkheden neemt door te wijzen op een gemeenschappelijke teamverantwoordelijkheid. Een handig middel om verantwoordelijkheid te vergroten is het publiceren van doelstellingen en maatstaven waarop iedereen kan worden aangesproken. Ook kan het helpen om een beloning te bieden voor prestaties van het hele team in plaats van aan individuele leden. Verder is het zinvol om regelmatig voortgangsgesprekken te hebben en gedragsafspraken te maken.

5 - Gezamenlijk resultaat

Een team dat zich concentreert op de collectieve resultaten: - Houdt prestatiegerichte werknemers vast. - Minimaliseert individualistisch gedrag. - Geniet van successen en lijdt onder mislukkingen. - Profiteert van individuen die eigen belang onderschikt maken aan teambelang. - Zorgt ervoor niet te worden afgeleid.

De rol van de teamleider m.b.t. de focus op het eindresultaat: De teamleider moet het goede voorbeeld geven en voorop staan bij het centraal stellen van de resultaten. Als hij/zij dit niet doet, kunnen andere teamleden het gedrag overnemen.  Wat tevens kan helpen is om resultaten publiekelijk te maken. Teams doelstellingen publiekelijk willen laten vaststellen werken met meer passie aan het bereiken van resultaten.

Het boek van Lencioni is als volgt samen te vatten: goede teams (dus zowel de teamleden als de teamleider) werken niet om de onderlinge frustraties heen, maar gaan die aan. Wat daar voor nodig is dat er vertrouwen is. In een goed team is iedereen kwetsbaar over de eigen zwakheden en falen. De teamleider in het verhaal van Patrick Lencioni verschuilt zich achter een muur van alwetendheid van waarachter zij haar ondergeschikten manipuleert tot het gedrag dat voldoet aan haar normen. Deze teamleider is absoluut geen onderdeel van het team.