Vier stijlen van coachen
Socratisch coachen
|
Bij Socratisch coachen worden veel vragen gesteld. Goede vragen dwingen tot nadenken over het eigen
gedrag. En vooral ook verantwoordelijkheid nemen voor eigen houding en
gedrag. Vragen en nog eens vragen dus.
Socrates vraagt aan iemand die loopt te zoeken: "Waar zoek je naar?" Zegt de zoeker: "Dat weet ik juist niet." Antwoordt Socrates: "Hoe weet je dan wanneer je het hebt gevonden?"
Vragen, die iemand laten nadenken over de eigen rol,
zijn bijvoorbeeld:
- Wat heb je de afgelopen periode zelf gedaan om je
doel te realiseren?
- Wat was het meest effectief in je aanpak? Wat het
minst?
- Heb je een idee van de effecten van je gedrag op
anderen?
- Welke mogelijkheden zie je om je doelen alsnog te
realiseren?
- Welke acties heb je voor ogen?
Goede vragen kunnen stellen is ongetwijfeld een
belangrijk element van coachen. Het staat bekend als socratisch coachen. Het
dwingt de ander tot nadenken over het eigen gedrag. En vooral ook
verantwoordelijkheid te nemen voor het eigen gedrag. Het wordt dan een milde
vorm van confrontatie of provocatie. Vragen staat vrij!
|
Provocatief coachen
|
Bij provocatief coachen handel men met de overtuiging: je moet mensen soms pijn doen om meer pijn te voorkomen. Zachte heelmeesters maken namelijk stinkende wonden.
Provocatie leidt tot motivatie voor verandering! Bij Provocatief coachen gaat het om de vraag hoe ver je kan gaan met steviger vormen van confrontatie is in discussie. Je komt dan op het terrein van provocatief coachen. Stevige persoonlijke feedback hoort daar bij. Maar disciplineren en stevig corrigeren?
In de vragen zie je ook de wissel die de coach moet
nemen. Gaat hij door met wat iemand moeilijk vindt of gaat de coach verder
met datgene wat ondanks alles nog effectief bleek.
|
Oplossingsgericht coachen
|
Bij Oplossingsgericht coachen is de coach niet gericht op problemen maar vooral op:
‘Wat werkt wel, wat heeft gewerkt, wat werkt elders?’
Oplossingsgericht coachen betekent een bewuste keuze om
niet te veel in te gaan op problemen.
Met de volgende vragen wordt aan de gang gegaan:
- Wat gaf nog enig vertrouwen en
- was er een moment dat het goed ging?
|
Prestatiegericht coachen
|
Prestatiegericht coachen is gericht op iemands bijdrage aan
verbetering van prestaties en resultaten.
In veel organisaties is de prestatiegerichtheid van
medewerkers een belangrijk vraagstuk. In deze organisaties werkt men met
targets en prestatie-indicatoren. En als dat niet lukt dan worden de
betrokkenen erop aangesproken. En dan? Meer toezicht? Stevig onderhanden
nemen? Meer indicatoren?
Zolang medewerkers niet zelf de eigen
verantwoordelijkheid voor resultaatverbetering oppakken blijft het misgaan.
Als dat het geval is moet er over gepraat worden. Maar wel op een bepaalde
manier. Het betreft een managementstijl die zo’n gesprek ondersteunt. We
noemen die stijl ‘prestatiegericht coachen’. Bij die coaching stijl staan
steeds twee vragen centraal:
- Hoe draagt de medewerker bij aan de resultaten? Hoe
zou dat beter kunnen?
- Is er persoonlijke betrokkenheid en
verantwoordelijkheid voor resultaten? Hoe dit versterken?
|
