Al in het eerste leerjaar van het voortgezet onderwijs zijn de signalen van voortijdig schoolverlaten zichtbaar. Niet alleen slechte schoolprestaties maar ook gebrek aan betrokkenheid van ouders, economische klasse en schooltype spelen een rol.
Uit recent CBS-onderzoek over de oorzaken van voortijdig schoolverlaten blijkt dat signalen voor een verhoogde kans op vroegtijdig schoolverlaten al in de brugklas zichtbaar zijn. Drie factoren spelen daarbij een rol:
- Achterblijvende schoolprestaties in de brugklas belangrijkste risicofactor
- Interesse van ouders kan schooluitval voorkomen
- Meer voortijdig schoolverlaters op scholen met uitsluitend vmbo-onderwijs
Signalen voor een verhoogde kans op voortijdig schoolverlaten zijn al zichtbaar in de brugklas. Dat is één van de conclusies van het proefschrift “Early school-leaving in the Netherlands. A multidisciplinary study of risk and protective factors explaining early school-leaving”, waarmee mw. drs. T. Traag, onderzoeker bij het Centraal Bureau voor de Statistiek vandaag promoveert aan de Universiteit Maastricht.
Achterblijvende schoolprestaties in de brugklas belangrijkste risicofactor
Achterblijvende schoolprestaties vroeg in de schoolloopbaan blijken een belangrijke risicofactor, vooral voor jongens. Ook een gebrek aan motivatie, de school niet leuk vinden, en het behoren tot de lagere sociaaleconomische klassen, blijken al in de eerste klas van het voortgezet onderwijs voorspellers te zijn voor de kans dat een leerling zonder startkwalificatie het onderwijs verlaat.
Persoonlijkheidskenmerken als ordelijkheid (omgaan met taken), mildheid (omgaan met anderen) en autonomie (onafhankelijk denken en beslissen) hangen samen met voortijdig schoolverlaten. Daarnaast blijkt dat populaire kinderen en kinderen met meer vrienden minder vaak voortijdig van schoolgaan. Maar dat geldt niet als die vrienden zelf ook voortijdig schoolverlaters zijn.
Interesse van ouders kan schooluitval voorkomen
Het proces van voortijdig schoolverlaten gaat al op jonge leeftijd van start. Toch is het niet onomkeerbaar. Als ouders interesse tonen in de schoolactiviteiten van hun kind, blijkt dat een preventieve werking te hebben. Ook zijn er duidelijk verschillen in de kans op voortijdig schoolverlaten voor kinderen uit verschillende sociaaleconomische groepen.
Meer voortijdig schoolverlaten op scholen met uitsluitend vmbo-onderwijs
Naast individuele verschillen en verschillen tussen sociaaleconomische groepen, verschilt de kans op voortijdig schoolverlaten ook duidelijk tussen scholen. Kinderen op scholen in verstedelijkte gebieden en kinderen op scholen met relatief veel allochtone leerlingen hebben een grotere kans zonder startkwalificatie van school te gaan. Daarnaast blijkt dat kinderen op brede scholengemeenschappen minder vaak voortijdig de school verlaten dan kinderen op scholen met uitsluitend vmbo-onderwijs.
[ bron: http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/onderwijs/publicaties/artikelen/archief/2012/2012-075-pb.htm ]
