Daarbij zijn de volgende voorbeelden veel zeggend. Over
bepaalde onderwerpen mag het kind meebeslissen; bijvoorbeeld over de keuze van de
vakantiebestemming (democratisch).
Over andere onderwerpen mag het kind niet meebeslissen; bijvoorbeeld je moet naar school (autoritair).
Bij bepaalde zaken mag je vrij je gang gaan; bijvoorbeeld m.b.t. over besteding
zakgeld (antiautoritair).
Autoritaire opvoeding
|
Antiautoritaire opvoeding
|
Democratische opvoeding
|
Toelichting
Ouders / opvoeders beslissen wat er gebeurt.
-Kind heeft niets te zeggen.
-Kind hoeft niet na te denken.
-Kind doet precies wat de ouders zeggen.
-Er is geen overleg.
Een autoritaire opvoedingsstijl kenmerkt zich door veel regels. De ouder is de baas en het kind moet gehoorzamen. Autoritaire ouders leggen de regels niet uit en geven geen ruimte voor discussie.
|
Toelichting
Ouders / opvoeders laten het kind helemaal vrij.
-Kind bepaalt alles.
-Ouders / opvoeders stellen geen regels, geven geen
grenzen aan.
-Kind kan zijn eigen gang gaan.
-Kind kan zich vrij ontplooien.
-Geen beperkingen en geen verantwoordelijkheden.
Een ander woord voor antiautoritair is permissief of laisser-faire.
|
Toelichting
Ouders / opvoeders bepalen wat er gebeurt, maar de kinderen
mogen meepraten.
-Ouders / opvoeders bepalen, hebben de leiding, de
eindverantwoordelijkheid.
-Er is overleg.
-Kind mag in bepaalde zaken mee beslissen.
-Moet zich wel aan bepaalde regels houden.
Ouders die regels stellen en tegelijkertijd oog hebben voor de wensen en behoeften van hun kind zijn democratische opvoeders. Zij geven leiding met liefde, houden rekening met de ontwikkeling van hun kind en overleggen met hun kind. De regels die ze stellen onderbouwen ze met argumenten. Het kind wordt gesteund en aangemoedigd.
|
Gevolgen
Gevolgen van een autoritaire opvoeding kunnen zijn:
-Onzekerheid bij het kind
-Afwachtende houding – doet uit zichzelf niets – nemen
geen initiatief
-Kind leert niet om zelf verantwoordelijkheid te dragen, ontwikkelt soms weinig verantwoordelijkheidsgevoel.
|
Gevolgen
Gevolgen kunnen zijn:
-Kinderen zijn erg “vrij” - in gedrag – kennen geen
grenzen.
-Niet geleerd om zich aan regels en wetten te houden
-Niet geleerd om verantwoordelijkheid te dragen
-Stellen geen eisen aan zichzelf
-In de maatschappij zijn er wel regels, wetten en eisen
-Kinderen worden vaak onzeker en weten niet wat ze
moeten doen.
-Bij sommige kinderen is het eerder verwaarlozing dan
een bewuste keuze voor een opvoedingsstijl.
|
Gevolgen
Gevolgen kunnen zijn:
-Kind is weerbaar (kan regels, wetten, eisen van
maatschappij beter aan).
-Kind leert nadenken
-Kind leert gevolgen te aanvaarden van eigen
beslissingen en keuzes.
-Kind leert verantwoordelijkheid te nemen.
-Heeft geleerd om zich aan regels te houden dus zal daardoor
ook gemakkelijker regels van de maatschappij accepteren.
|
PS In een autoritair opvoedingssysteem moet het kind gehoorzamen, worden eigen afwijkende gedachten als ongewenst beschouwd, moet het kind emoties onderdrukken (brutaal, kinderachtig) en eigen wensen onuitgesproken laten (je hebt niks te willen, je moet doen wat je gezegd wordt). In een autoritair systeem wordt de ontwikkeling van autonomie, assertiviteit, zelfredzaamheid en eigen identiteit onderdrukt; persoonlijke ontplooiing wordt in de kiem gesmoord.
Verwaarlozing
Er bestaat helaas ook een vierde opvoedingsstijl. Er zijn ook ouders / opvoeders die hun kind verwaarlozen. Zij stellen weinig regels, maar bieden ook weinig geborgenheid, steun, veiligheid en betrokkenheid. Het kind wordt aan zijn lot overgelaten: hij mag het allemaal zelf uitzoeken. Van een verwaarlozende ouder / opvoeder leert een kind niets. Het kind leert niet wat verstandig is, of eerlijk. Daardoor loopt een kind van zo’n ouder / opvoeder eerder het risico om met verkeerde vriendjes in aanraking te komen. In ieder geval voelt een kind dat op deze manier wordt opgevoed zich eenzaam, in de steek gelaten en niet geliefd.
