Blended learning wordt het nieuwe ‘normale’ leren

We leven en werken ineens online. Opeens digitaal door een virus. Door de sluiting van de scholen i.v.m. het coronavirus is de onderwijssector overgestapt op onderwijs op afstand. Het lijkt net alsof we in een ‘Pressure cooker’-sessie zijn terecht gekomen. De urgentie om over te schakelen naar online en blended learning is hoog. Wie had dat een half jaar geleden gedacht?

Online leren / Onderwijs op afstand

Blended learning

Afstandsonderwijs is een vorm van onderwijs waarbij de leerlingen niet fysiek aanwezig zijn om onderwijs te krijgen. In plaats daarvan wordt er gecommuniceerd tussen leraar en leerling op tijdstippen die zij zelf kiezen, bijvoorbeeld via e-mail of Google Classroom. Een andere mogelijkheid is dat er via hulpmiddelen gelijktijdig wordt gecommuniceerd, bijvoorbeeld door middel van Google Hangouts Meet.

Blended learning is een mix van verschillende manieren van leren. Een leermethode die online en social trainingsmethodes combineert en integreert met traditionele klassikale activiteiten.” Een deel van het leren gebeurt dus online, waarbij de cursist controle heeft over het leerpad en het leertempo. De delen online en klassikaal vullen elkaar aan. Hierdoor ontstaat een volledig geïntegreerd lesprogramma. Blended learning wordt ook wel hybrid learning wordt genoemd.

Tips

Vooraf hebben we enkele tips voor de didactiek van het online / afstandsonderwijs / blended learning.

Ontwerpproces	Neem het bestaande onderwijs niet als vertrekpunt.
	Start met het ontwerp van onderwijs: waarom (leerdoelen), voor wie, wat (inhoud) en hoe (werkvormen en leeractiviteiten).
	Bepaal vooraf de rollen van leerlingen, docenten etc.
	Houd in je ontwerp rekening met verschillende leerstijlen.
	Houd in je ontwerp rekening met verschillende culturele contexten.
	Zoek naar de ideale mix van online en offline werkvormen (blended learning).
	Kijk of je bestaande open leermaterialen kunt inzetten in plaats van alles zelf te ontwikkelen.
	Stel een checklist op met criteria waaraan online onderwijs moet voldoen.
	Stel het ontwerp bij: onderzoek al doende wat wel en niet werkt bij open en online onderwijs (leren over leren).

Implementatie	Vergroot de toepasbaarheid van het geleerde: maak een vertaalslag naar de praktijk.
	Laat leerlingen leren in relatie tot hun eigen omgeving; laat ze bij voorkeur aan hun eigen casus werken.
	Sluit aan bij de voorkennis van leerlingen.
	Gebruik actieve werkvormen.
	Faciliteer interactie en samenwerking tussen leerlingen.
	Laat leerlingen een mentale inspanning leveren.
	Houd rekening met de diversiteit bij een grote doelgroep.
	Speel in op individuele leerbehoeften.
	Begin met het uitwerken van het leerpad van de leerling en stel dan de vraag hoe docenten dat proces het beste kunnen begeleiden.
	Zorg dat de gebruikte digitale toetsen en opdrachten leerlingen uitdagen.
	Kies voor korte leereenheden.
	Gebruik veel herhalingsmomenten.
	Gebruik analyses om informatie te krijgen over leergedrag en voortgang van leerlingen.
	Pas waar mogelijk adaptief leren toe.
	Plan leeractiviteiten sequentieel in plaats van parallel.
	Kies voor een duidelijk ritme.
	Stel een tijdschema op.
	Geef duidelijke instructies.

Communicatie	Zorg voor directe en effectieve feedback (door docenten, peers etc.).
	Houd leerlingen actief en betrokken, door regelmatig contactmomenten te hebben.
	Zorg voor sociale aanwezigheid van de docent, die leerlingen feedback geeft en hen begeleidt.
	Denk goed na over een effectief interactiemodel.
	Luister naar de wensen, behoeften en tevredenheid van leerlingen.
	Maak de voortgang van leerlingen inzichtelijk.
	Beloon leerlingen voor goede resultaten.